'Vredesdag 9 mei' over de rol van de Sovjet Unie in WO II

Marie Thérèse ter Haar is geen onbekende in Zwartsluis. Regelmatig geeft zij in Sluuspoort lezingen over alles wat met Rusland te maken heeft. Dat doet zij vanuit haar rol als oprichter van de Rusland & Oost-Europa Academie. Aanvankelijk stond deze lezing in het Bevrijdingsjaar 2020 op het programma. Maar nu komt Ter haar alsnog een lezing geven over de rol van de Sovjet-Unie bij de bevrijding van Europa.

Marie-Thérèse ter Haar studeerde Russisch en Ruslandkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Al in de communistische tijd verbleef ze veelvuldig in Rusland en ze maakte er ook het einde van de Koude Oorlog mee. Tegenwoordig is ze nog zo’n vijf maanden per jaar in Rusland en ze volgt de ontwikkelingen daar nog steeds op de voet. Van meet af aan heeft Marie-Thérèse haar kennis van en ervaring met dit land uitgedragen door het geven van lezingen, cursussen en het organiseren van reizen naar Rusland. Hierbij is het haar streven om een zo compleet mogelijk beeld te geven en een brug te slaan tussen West- en Oost-Europa.

In deze lezing zal de nadruk liggen op de Sovjet-Unie in de Tweede Wereldoorlog. Welke rol heeft de Sovjet-Unie gespeeld? Wie waren de hoofdrolspelers? Hoe verliep de samenwerking met de andere bevrijders? Waarom is de Slag om Stalingrad voor heel Europa zo cruciaal geweest?

In 2020 herdenkt Nederland 75 jaar vrijheid. Er is veel aandacht voor de Slag om Normandië en Operatie Market Garden. Amerikanen, Canadezen, Engelsen en Polen zullen naast elkaar staan, maar waarom staan ze niet zij aan zij met burgers uit de voormalige Sovjet-Unie? Gezien de grote spanningen die de laatste jaren tussen Rusland en het Westen zijn ontstaan, is dit een unieke kans om wat kou uit de lucht te halen.

Wat 4 en 5 mei zijn voor ons, betekent 9 mei voor Rusland. Dan worden de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdacht en wordt de vrijheid gevierd. Miljoenen mensen gaan de straat op met een foto van hun dierbaren die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Door de Koude Oorlog is de immense bijdrage van de Sovjet-Unie - ca. 28 miljoen slachtoffers - in de vergetelheid geraakt en doordat het Westen onbekend is met de situatie na de val van het communisme, is herwaardering voor de Sovjet-slachtoffers van de strijd tegen Hitler tot nu toe uitgebleven.

Artikel aangepast op Donderdag 19 augustus 2021.